Direktör Ali Bey

Direktör Ali Bey (Âli Bey, 1844 - 3 Şubat 1899), Tanzimat dönemi tiyatro yazarı.

Hayatı

1844'te İstanbul'da doğdu. Kapu Kethüdalarından Yusuf Cemil Efendi'nin oğludur. Babasının 1863 Eylül'ünde Şam,Halep ve Urfa Sancağı Kapu Kethüdalıği 'na atandığı belgelerden anlaşılmaktadır. Kethüdalığın Tanzimat yıllarındaki görevi, illerle hükûmet merkezi arasındaki haberleşmeyi sağlamaktır. Âli Bey, küçük yaşta Fransızca öğrendi. Müfettiş, mutasarrıf, vali olarak da Irak, Varna, Elâzığ, Trabzon bölgelerini dolaştı, Direktör Ali Bey lâkabı ile anılmasına neden olan Düyûnu Umumiye Direktörlüğünde bulundu. Teodor Kasap'ın yayımladığı Diyojen mizah gazetesine yazdığı mizahi yazılarla, tiyatro çalışmaları ile tanındı. 3 Şubat 1899'da İstanbul'da öldü. Mezarı Anadolu Hisarı'nda Göksu mezarlığında, babasının ya­nındadır. Şiirleri de vardır. Âli Bey; Tanzimat Tiyatrosu'nda, halk kaynaklarımızdan yararlanan ilk oyun yazarlarımız arasındadır. Gedikpaşa Tiyatrosu 'na çeviri oyunlar hazırlamış, Namık Kemal'le birlikte Diyojen'e yazılar yazmış, birçok eserin sahneye konulmasına büyük emeği geçmiştir.

Eserleri

  • Kokona Yatıyor (bir perdelik komedi, 1870);
  • Ayyar Hamza (Moliere'den adapte, 1871);
  • Misafir-i İstiskal (komedi, 1872);
  • Geveze Berber (oyun, 1873);
  • Lehçet-ül Hakayik (İlk Türkçe özdeyiş örneklerini içeren[1] mizahî sözlük, 1897);
  • Seyahat Jurnali (gezi notları, 1897);
  • Letafet (üç perde opera komik, 1897).
  • Seyyareler (hikâye)

Kaynakça

Özel
  1. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2014.
Genel
  • Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 1 (3. bas.). İstanbul: YKY. Mart 2010. s. 82-83. ISBN 9789750805684.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.