Cumhuriyetçi Halk Hareketi
Cumhuriyetçi Halk Hareketi (fr. Mouvement républicain populaire (MRP)) Hristiyan Demokrat merkezci eski bir Fransız siyasi partisidir. Hristiyan Demokrat direnişçiler tarafından sağ-sol çatışmasını aşmak amacıyla General Charles de Gaulle'e sadık olarak kurulmuştur.
| Cumhuriyetçi Halk Hareketi Mouvement Républicain Populaire | |
|---|---|
| Genel başkan |
Maurice Schumann (ilk) Jean Lecanuet (son) |
| Kurucu | Georges Bidault |
| Kuruluş tarihi | 1944 |
| Kapanış tarihi | 1967 |
| İdeoloji |
Hristiyan demokrasi[1] Pro-Avrupacılık[1] |
| Siyasi pozisyon | Merkezden[2] Merkez sağa[1][3] |
| Ulusal üyelik |
Tripartisme (1944–47) Üçüncü Güç (1947–58) |
| Uluslararası üyelik | Hristiyan Demokrat Enternasyonal |
| Avrupa üyelik | Hristiyan Demokrat Grup |
| Resmî renkleri | Beyaz |
|
| |
3 partinin egemen olduğu dönemde [PCF (Komünist), SFIO (Sosyalist) ve MRP (Merkez)] 1945 yılında %24, Haziran 1946 yılında %28 oy almıştır. 1945 ve 1946'daki kurucu meclislerde ikinci parti konumunda yer almıştır. Charles de Gaulle ve MRP'nin itirazları ile beraber halk oylamasında %53 oy ile yeni anayasa kabul edilmemiş ve bunun üzerine yeni meclis seçimleri yapılmış ve bu sefer MRP, PCF'i geçerek 1. parti olmuştur. Daha sonra Charles de Gaulle'ün başkanlık sistemini savunduğu konuşmasına MRP karşı çıkarak, PCF ve SFIO'nun parlamenter sistem görüşünü savunduğu yeni anayasayı desteklemiş ve yeni anayasa Kasım 1946'da kabul edilmiştir. Kasım 1946'daki seçimlerin ardından tekrar komünistler birinci, MRP ikinci grup olmuştur.
1947'de Charles de Gaulle Fransız Halkının Birliği (RPF) adlı partiyi kurmuş, komünistler hükümetten ayrılarak muhalefete geçmiş, yeni kurulan ılımlı çizgideki, merkez sol ve sağ partilerle MRP koalisyon kurmuştur. MRP merkez güç haline gelerek 3 başbakan (Robert Schuman, Georges Bidault ve Pierre Pflimlin) çıkarmış, kısa süreli hükümetlere rağmen MRP'li bakanlar hükümetlerde uzun kalabilmiştir: Robert Schuman Dışişleri Bakanı (1948-1953), Jean-Marie Louvel Sanayi ve Ticaret Bakanı (1950-1954).
MRP, Avrupa'nın inşasında da etkili olmuş: MRP'nin başbakanları Schuman ve Bidault, Konrad Adenauer ve Alcide de Gasperi ile anlaşmaya varmış ve Schuman, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun kurulmasını önermiştir.
1947 seçimlerinden sonra, 1951 ve 1956 seçimlerinde MRP oylarında ciddi gerileme olmuştur. MRP Cezayir konusunda bölünmüş ancak Charles de Gaulle'ün tekrar dönüşüne destek vermiş ve Beşinci Cumhuriyet Anayasası için yapılan referandumda "evet"i desteklemiştir. 1958 seçimlerinde ilk kez %10'un altına parti düşmüş, 1962 seçimlerinde ise vasat bir sonuç elde etmiştir.
1965 Fransa cumhurbaşkanlığı seçiminde MRP Jean Lecanuet'yi aday göstermiş ve Lecanuet modern bir kampanya yürütmüş ve %15,6 oy oranını elde etmiş François Mitterrand ile beraber de Gaulle'ün ikinci tura kalmasına neden olmuş oysa de Gaulle ilk turdan seçileceğini düşünmüştür.
1965 seçimlerinin ardından Lecanuet Merkez Demokrat (CD) partiyi kurmuş ardından parti Sosyal Demokratların Merkezi'ne (CDS) 1976'da dönüşmüş ve 1978'de Fransız Demokrasisi için Birlik'in kurucu bileşenleri arasında yer almıştır.
Seçim Sonuçları
| Ulusal Meclis | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Seçim | Oy | % | Sandalye | +/– | Lider | |
| 1945 | 4,780,338 (#2) | 24.9 | 141 / 522 |
– | Maurice Schumann | |
| 1946 (Haziran) | 5,589,213 (#1) | 28.22 | 166 / 586 |
 25 |
Georges Bidault | |
| 1946 (Kasım) | 4,988,609 (#2) | 25.96 | 173 / 627 |
7 |
Georges Bidault | |
| 1951 | 2,369,778 (#5) | 12.60 | 95 / 625 |
 78 |
Georges Bidault | |
| 1956 | 2,366,321 (#6) | 10.88 | 83 / 595 |
12 |
Pierre-Henri Teitgen | |
| 1958 | 1,365,064 (#6) | 7.5 | 57 / 466 |
26 |
Pierre Pflimlin | |
| 1962 | 821,635 (#6) | 5.45 | 36 / 465 |
21 |
André Colin | |
Parti Başkanları
- Maurice Schumann (1944-1949)
- Georges Bidault (1949-1952)
- Pierre-Henri Teitgen (1952-1956)
- Pierre Pflimlin (1956-1959)
- André Colin (1959-1963)
- Jean Lecanuet (1963-1965)
Parti Genel Sekreterleri
- Robert Bichet (1944)
- André Colin (1944-1955)
- Maurice-René Simonnet (1955-1962)
- André Colin (1962-1963), vekaleten
- Joseph Fontanet (1963-1967)
Kaynakça
- Startin, Nick (2005), "Maastricht, Amsterdam and beyond: The troubled evolution of the French right", French Relations with the European Union, Routledge, s. 64
- de Boissieu, Laurent (1 Mart 2012). "Mouvement Républicain Populaire (MRP)". France Politique.
- Gunlicks, Arthur B. (2011), Comparing Liberal Democracies: The United States, United Kingdom, France, Germany, and the European Union, iUniverse, s. 123