İrlanda Lordluğu

İrlanda Lordluğu (İrlandaca: Tiarnas na hÉireann), 1171 ile 1542 yılları arasında İrlanda Adası'nın bir kısmını kontrol etmiş, İngiltere Kralı ve Anglo-Norman lordlar tarafından yönetilmiş bir lordluktu.

İrlanda Lordluğu
Dominium Hiberniae (Latince)
Seigneurie d'Irlande (Fransızca)
Tiarnas na hÉireann (İrlandaca)
1171-1542
Bayrak
Arma
1300 yılında İrlanda Lordluğu (pembe)
Tür İngiltere yurtluğu
Başkent Dublin
Yaygın diller İngilizce, İrlandaca, Latince
Resmî din
Katolik
Hükûmet Feodal Monarşi
Lord  
 1171–1177
II. Henry
 1509–1542
VIII. Henry
Tarihî dönem Orta Çağ
 Kuruluşu
1171
 Dağılışı
1542

Tarihçe

Devleti İngiltere Kralı ve Anglo-Norman lordları yönetmiştir. Lordluk, 1169-1171'de Normanların İrlanda'yı işgalinin ardından bir Papalık yurdu olarak kuruldu. İrlanda'nın efendisi aynı zamanda İngiltere'nin kralı olduğu için lord yardımcısı veya vekil olarak bilinen bir vali tarafından temsil ediliyordu.

İngiltere kralları tüm adada hükümdarlık iddia ettiler, ancak gerçekte kralın yönetimi sadece adanın bazı kısımlarına kadar uzanıyordu. Gal İrlanda olarak bilinen adanın geri kalanı, genellikle Anglo-Normanlar ile savaş halinde olan çeşitli Gal İrlanda krallıklarının veya şefliklerinin kontrolü altında kaldı. İngiliz egemenliği ve hukuku altındaki Lordluk zamanla büyüdü ve 13. yüzyılın sonlarında ve 14. yüzyılın başlarında en büyük boyutuna ulaştı.

Lordluk daha sonra 1315-18'de İskoçya tarafından işgal edilmesi, 1315-17'deki Büyük Kıtlık ve 1340'ların Kara Ölümü ile birlikte düşüşe geçti. Akıcı siyasi durum ve İngiliz feodal sistemi, İrlanda'daki Anglo-Norman lordları için büyük bir özerklik sağladı; kendileri için kontluk yaptılar ve neredeyse bazı yerli Gal kralları kadar yetkiye sahiptiler. Bazı Anglo-Normanlar Galli hale getirildi ve İngiliz yönetimine karşı ayaklandı. İngilizler, İngiliz yerleşimcilerin İrlanda yasalarını, dilini, geleneklerini ve kıyafetlerini benimsemelerini yasaklayan Kilkenny Statüsü'nü yaratarak bunu engellemeye çalıştı.

Lordluk, 1542'de İrlanda Tacı Yasası altında İngiltere Kralı VIII. Henry'nin İrlanda Kralı ilan edilmesi ve İrlanda Krallığı'nın kurulması ile sona erdi.[1]

Kaynakça

  1. Moody, T. W., (Ed.) (1989). A New History of Ireland. 8: A Chronology of Irish History. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-821744-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.