Slovakya

Slovakya (Slovakça: Slovensko (dinle )) ya da resmî adıyla Slovak Cumhuriyeti (Slovakça: Slovenská republika (dinle )), Orta Avrupa'da bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıdır. Başkenti ve en büyük şehri Bratislava'dır.

Slovakya
Slovenská republika (Slovakça)
Slovak Cumhuriyeti
Arma
Başkent
ve en büyük şehir
Bratislava
48°09′K 17°07′D
Resmî diller Slovakça
Hükûmet Parlamenter cumhuriyet
 Cumhurbaşkanı
Zuzana Čaputová
 Başbakan
Igor Matovič
Tarihçe  
 İlan
1 Ocak 1993
 Tanınma
1993
Yüzölçümü
 Toplam
49.035 km2 (18.933 sq mi) (127.)
 Su (%)
0,08
Nüfus
 2020 tahminî
5.464.060[1] (119.)
 2011 sayımı
5.397.036
 Yoğunluk
111/km2 (287,5/sq mi) (88.)
GSYİH (SAGP) 2020 tahminî
 Toplam
175,653 milyar $[2] (68.)
 Kişi başına
32.184 $[2] (42.)
GSYİH (nominal) 2020 tahminî
 Toplam
101,892 milyar $[2] (61.)
 Kişi başına
18.669 $[2] (40.)
Gini (2018)  20.9[3]
düşük · 8.
İGE (2019)  0.860[4]
çok yüksek · 39.
Para birimi Euro (€, EUR)
Zaman dilimi UTC+1 (OAZD)
 Yaz (YSU)
UTC+2 (OAYZD)
Telefon kodu 421
İnternet alan adı .sk

48.845 km² yüzölçümüne sahip ülkenin Avusturya ile 91, Çek Cumhuriyeti 215, Macaristan ile 515, Polonya ile 444, Ukrayna ile 90 olmak üzere toplam 1.355 km sınır uzunluğu vardır. Denize kıyısı yoktur.

İklimi ılımandır. Orta kısımlar ve kuzeyde dağlar, güneyde alçak araziler yer alır. En alçak noktası Bodrok Nehri 94 metre rakımlıdır. En yüksek noktası ise Gerlachovsky Stit 2.655 metredir.

Tarihçe

12. yüzyılda inşa edilmiş Spiš Kalesi

Slavlar 5. yüzyılda günümüzdeki Slovakya topraklarına yerleşmişlerdir. 8. yüzyılda bölgede kurulan Nitra Prensliği komşusu olan Moravya'yla birlikte Büyük Moravya İmparatorluğu'nu oluşturdu. 1000 yılından sonra Slovakya'nın büyük bir bölümü Macaristan Krallığı'nın bir parçası haline geldi. Çek toprakları da Almanya tarafından işgal edildi.

1526 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın komutasındaki Osmanlı ordusu'nun Mohaç Muharebesi'ni kazanarak Budin (Budapeşte) kentini ele geçirmesi sonucu Macaristan'ın büyük bir bölümü Osmanlı Devleti'ne katıldı. Macarların geri kalan bölümü Habsburgların himayesi altında Slovakya topraklarında yaşadılar ve Bratislava bu bölgenin başkenti rolünü oynadı. 1663 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından Osmanlı Devleti topraklarına katılan Slovakya 1685 yılında Avusturyalıların eline geçinceye kadar Uyvar Eyaleti şeklinde varlığını sürdürdü. 1683-1699 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nı kaybeden Osmanlılar, Macaristan ve Slovakya'dan geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu tarihten sonra Slovakya'nın önemi azaldı. Ama Slovakya 20. yüzyıla kadar Macaristan'ın bir parçası olarak Avusturya İmparatorluğu'nun içinde yaşadı.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu I. Dünya Savaşı sonunda yıkılınca 1918 yılında Slovakya, Bohemya, Moravya, Silezya ve Karpat Rutenya ile birleşerek Çekoslovakya adında bir ülke haline geldi. II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Slovakya Nazi Almanyası'yla anlaşarak Çekoslovakya'dan ayrıldı. Nihayet 9 Mayıs 1945 tarihinde Sovyet ve Amerikan birlikleri ülkeye girerek Alman işgaline son verdiler. Çekoslovakya tekrar birleşti. 1948 yılında yönetim komünistlerin eline geçti. Bu tarihten sonra, 41 yıl boyunca Çekoslovakya Doğu Bloku'nda yer aldı.

5 Ocak 1968 tarihinde iktidara gelen Alexander Dubček siyasi bir liberalleşme dönemi başlattı. Ancak Prag Baharı adı verilen bu dönem aynı yılın 20 Ağustosunda Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona erdi. Kasım 1989'da Çekoslovakya Kadife Devrimi adı verilen kansız bir devrimle kapitalizme geçti. 1 Ocak 1993 tarihinde ülke barışçı bir biçimde Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olmak üzere iki ülkeye ayrıldı. Her iki ülkede geniş çaplı ekonomik reformlar yapıldı. Slovakya 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne üye oldu.

Coğrafya

Slovakya'nın en yüksek noktası olan Gerlachovský štít

Slovakya dağlık olmasıyla bilinen bir ülkedir, Karpatlar ülkenin neredeyse yarısını kaplar. Bu sıradağların arasında Tatra Dağları'nın yüksek zirveleri de mevcuttur.[5] Kuzeyde, Polonya sınırı yakınlarında Yüksek Tatralar çok sayıda göl ve vadiye, bunun yanı sıra 2655 metre ile ülkenin en yüksek noktası olan Gerlachovský štít ile sembolik öneme sahip Kriváň Dağı'na ev sahipliği yapar.

Slovakya'nın en önemli nehirleri Tuna, Váh ve Hron nehirleridir. Tisa Nehri bazı bölgelerde Macaristan sınırını belirler.

Slovakya iklimi ılıman iklimle karasal iklimin arasında bulunur. Yazlar nispeten ılık, kışlar soğuk, bulutlu ve nemli geçer. Ülkede bölgeden bölgeye iklim farklılıkları vardır, bu farklılıklar Bratislava, Košice, Poprad ve Spiš yerleşimlerinde görülebilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. "Stock of population in the SR on 30th September 2020". slovak.statistics.sk. 1 Haziran 2020. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  2. "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020.
  3. "Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.
  4. Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN 978-92-1-126442-5. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
  5. "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.