Paul Henri Thiry d'Holbach

Paul-Henri Thiry, Baron d'Holbach (d. 8 Aralık 1723, Edesheim - ö. 21 Ocak 1789, Paris), Alman kökenli Fransız filozof ve yazar.

Paul Henri Thiry d'Holbach
Paul-Henri Thiry, baron d’Holbach 
Doğum 8 Aralık 1723 
Edesheim 
Ölüm 21 Ocak 1789 (65 yaşında)
Paris 
Alma mater
Meslek Filozof, yazar, kimyager, avukat 
Unvanlar Baron 
Şemseddin Sâmi'nin Osmanlıca tarih, coğrafya ve biyografi ansiklopedisi Kamusu'l-A'lam'ında Holbach (هولباخ) maddesi

18. yüzyılın ikinci yarısında maddeciliğin yayılmasında önemli rol oynadı. Bunu sağlamak için Régence döneminde kendisine soyluluk unvanı verilmiş amcasından miras kalan serveti bol bol kullandı. Dostları olan ve aralarında Diderot'nun da bulunduğu filozoflara paraca yardım etti.

D'Holbach çok sayıda Almanca kimya ve doğa bilimi yapıtını ve Colins ve Toland gibi İngiliz serbest düşünürlerinin birçok önemli kitabını Fransızcaya çevirdi. Boulanger, Fréret ve Dumarsais'nin yasaklanmış el yazmaları ve ayrıca Lucretius'un "De natura rerum"unu yayımladı. Özellikle yerbilim, madencilik ve mineroloji konularında olmak üzere ansiklopediye 400 kadar madde yazdı. Hasımlarının "Holbach Takımı" adını verdikleri bir dost grubuyla birlikte felsefe tartışmalarına girişti. Takma adlarla birçok kitap yayımladı. Başyapıtı olan "Le Système de la nature" mahkûm edilip yakıldı.

D'Holbach dini ve özellikle Hristiyanlığı üç bakımdan eleştirir: Din akla karşıdır; insanlığın mutluluğa ulaşmasını engeller; siyasal zorbalığa elverişli zemin hazırlar. Dinleri bilgisizlik ve korku doğurmuş; "eğitim", "alışkanlık" ve "zorbalık" geliştirmiş; baştaki büyükler ve zenginler de onu çıkarlarına uygun bularak korumuşlardır. Materyalist olan d'Holbach, Tanrı'nın, ruhun ve doğuştan gelen fikirlerin varlığını reddeder.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Sanders, I. J. English Baronies: A Study of their Origin and Descent, 1086–1327. Clarendon Press, 1960.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.