Olimpiyat madalyası kazanan Türk sporcular listesi
Olimpiyat madalyası kazanan Türk sporcular listesi, 1896 Atina'da başlayan ve dört yılda bir düzenlenen Olimpiyat Oyunları'nda madalya kazanan Türk sporcuların listesidir.
1908 Londra'da Osmanlı İmparatorluğu'nu temsilen katılan Aleko Mulos'la başlayan Türkiye'nin olimpiyat tarihinin ilk madalyası 1936 Berlin'de, güreşçi Ahmet Kireççi tarafından kazanılan bronz madalyadır. İlk altın madalya ise yine aynı olimpiyatta güreşçi Yaşar Erkan tarafından kazanılmıştır. Türkiye ilk madalyasını kazandığı 1936 ile son yapılan olimpiyat olan 2016 arasında 39 altın, 24 gümüş, 28 bronz olmak üzere toplam 91 madalya kazanmıştır. Türkiye bütün madalyaları Yaz Olimpiyat Oyunları'nda kazanmış, 1936'dan beri sporcu gönderdiği Kış Olimpiyat Oyunları'nda ise henüz madalya kazanamamıştır.
Türkiye katıldığı 22 olimpiyattan 17'sinde madalya kazanmıştır. En çok madalya kazanılan olimpiyatlar 6 altın, 4 gümüş, 2 bronz kazanılan 1948 Londra, 7 altın, 2 gümüş kazanılan 1960 Roma ve 3 altın, 3 gümüş, 5 bronz madalya kazanılan 2004 Atina'dır. En çok madalya kazanılan sporlar ise 29 altın, 18 gümüş, 16 bronzla güreş ve 8 altın, 1 gümüş ve 2 bronzla halterdir.
Türkiye adına olimpiyat madalyası kazanmayı başaran 75 sporcu vardır. Bu 75 sporcudan 16'sı birden çok kez madalya sevinci yaşamıştır. Naim Süleymanoğlu ve Halil Mutlu 3 kez, Mithat Bayrak, Mustafa Dağıstanlı ve Hamza Yerlikaya 2 kez altın madalya kazanmışlardır. Hamit Kaplan ise 1 altın, 1 gümüş ve 1 bronz madalyayla toplamda 3 madalya kazanmıştır.
Olimpiyatlarda madalya kazanan ilk kadın sporcu 1992 Barselona'da bronz madalya kazanan judocu Hülya Şenyurt iken ilk altın madalya kazanan kadın sporcu 2004 Atina'da altın madalya kazanan halterci Nurcan Taylan'dır. Tekvandocu Nur Tatar ise iki farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk kadın sporcudur. Olimpiyatlarda madalya kazanan en yaşlı sporcu 1948 Londra'da 35 yaşındayken altın madalya kazanan güreşçi Yaşar Doğu, en genç isim ise 2004 Atina'da 17 yaşındayken gümüş madalya kazanan boksör Atagün Yalçınkaya'dır.
Olimpiyatlarda madalya kazanan dört sporcunun ise madalyaları doping yaptıkları gerekçesiyle ellerinden alınmıştır. 2012 Londra'da Türkiye'nin atletizmdeki ilk altın madalyasını kazanan Aslı Çakır Alptekin'in madalyası 2015 yılında CAS tarafından[1], 2008 Pekin'de halterde gümüş madalya kazanan Sibel Özkan'ın madalyası 2016 yılında IOC tarafından[2], 2008 Pekin'de 5000 m ve 10000 m'de iki gümüş madalya kazanan Elvan Abeylegesse ve 2012 Londra'da 1500 m'de gümüş madalya kazanan Gamze Bulut'un madalyaları ise 2017 yılında IAAF tarafından elinden alındı.[3]
Liste
_15.03.2014.jpg.webp)
Madalya dağılımı
Olimpiyatlara göre
| Olimpiyat | Altın | Gümüş | Bronz | Toplam |
|---|---|---|---|---|
| 1908 Londra | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 1912 Stockholm | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 1920 Antwerp | Katılmadı | |||
| 1924 Paris | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 1928 Amsterdam | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 1932 Los Angeles | Katılmadı | |||
| 1936 Berlin | 1 | 0 | 1 | 2 |
| 1948 Londra | 6 | 4 | 2 | 12 |
| 1952 Helsinki | 2 | 0 | 1 | 3 |
| 1956 Melbourne | 3 | 2 | 2 | 7 |
| 1960 Roma | 7 | 2 | 0 | 9 |
| 1964 Tokyo | 2 | 3 | 1 | 6 |
| 1968 Mexico City | 2 | 0 | 0 | 2 |
| 1972 Münih | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 1976 Montreal | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 1980 Moskova | Katılmadı | |||
| 1984 Los Angeles | 0 | 0 | 3 | 3 |
| 1988 Seul | 1 | 1 | 0 | 2 |
| 1992 Barselona | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 1996 Atlanta | 4 | 1 | 1 | 6 |
| 2000 Sidney | 3 | 0 | 2 | 5 |
| 2004 Atina | 3 | 3 | 5 | 11 |
| 2008 Pekin | 1 | 1 | 3 | 5 |
| 2012 Londra | 1 | 1 | 1 | 3 |
| 2016 Rio de Janeiro | 1 | 3 | 4 | 8 |
| Toplam | 39 | 24 | 28 | 91 |
Sporlara göre
class="wikitable sortable" border="1" style="text-align:center; font-size:90%;"
| Spor | Altın | Gümüş | Bronz | Toplam |
|---|---|---|---|---|
 Güreş | 29 | 18 | 16 | 63 |
 Halter | 8 | 1 | 2 | 11 |
 Tekvando | 1 | 3 | 3 | 7 |
 Judo | 1 | 0 | 1 | 2 |
 Atletizm | 0 | 0 | 3 | 3 |
 Boks | 0 | 2 | 3 | 5 |
| Toplam | 39 | 24 | 28 | 91 |
Birden çok madalya kazananlar
class="wikitable sortable" border="1" style="text-align:center; font-size:90%;"
| Sporcu | Spor | Altın | Gümüş | Bronz | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|
| Naim Süleymanoğlu | Halter | 3 | 0 | 0 | 3 |
| Halil Mutlu | Halter | 3 | 0 | 0 | 3 |
| Mithat Bayrak | Güreş | 2 | 0 | 0 | 2 |
| Mustafa Dağıstanlı | Güreş | 2 | 0 | 0 | 2 |
| Hamza Yerlikaya | Güreş | 2 | 0 | 0 | 2 |
| Hamit Kaplan | Güreş | 1 | 1 | 1 | 3 |
| Ahmet Ayık | Güreş | 1 | 1 | 0 | 2 |
| Hasan Güngör | Güreş | 1 | 1 | 0 | 2 |
| İsmail Ogan | Güreş | 1 | 1 | 0 | 2 |
| Ahmet Kireççi | Güreş | 1 | 0 | 1 | 2 |
| Mehmet Akif Pirim | Güreş | 1 | 0 | 1 | 2 |
| Servet Tazegül | Tekvando | 1 | 0 | 1 | 2 |
| Hüseyin Akbaş | Güreş | 0 | 1 | 1 | 2 |
| Rıza Kayaalp | Güreş | 0 | 1 | 1 | 2 |
| Nur Tatar | Tekvando | 0 | 1 | 1 | 2 |
Notlar
- ^ Yaşar Erkan'ın 1936 Olimpiyatları'nda kazandığı altın madalya, Türkiye'nin olimpiyat tarihinde aldığı ilk altın madalyadır.[7]
- ^ Ahmet Kireççi'nin 1936 Olimpiyatları'nda kazandığı bronz madalya, Türkiye'nin olimpiyat tarihinde aldığı ilk madalyadır.[7]
- ^ 1936 Olimpiyatları'nda bronz madalya kazanan Ahmet Kireççi, 1948 Olimpiyatları'nda da altın madalya kazanmış ve iki farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk Türk sporcu olmuştur.
- ^ 1948 Olimpiyatları'nda üç adım atlama dalında bronz madalya kazanan Ruhi Sarıalp, güreş dışında bir spor dalında madalya kazanan ilk Türk sporcu olmuştur.[7]
- ^ 1956'nın ardından 1960 Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan Mithat Bayrak ve Mustafa Dağıstanlı iki olimpiyat altın madalyası kazanan ilk Türk sporculardır.
- ^ 1956'da altın, 1960'ta gümüş, 1964'te bronz madalya kazanan Hamit Kaplan, üç farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk, altın, gümüş ve bronz olimpiyat madalyasına sahip tek Türk sporcudur.[7]
- ^ Naim Süleymanoğlu'nun kazandığı altın madalya, Türkiye'nin halter dalında ve güreş dışında bir sporda kazanılan ilk altın madalyadır. Süleymanoğlu bu madalyayı alırken 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırmıştır.[7]
- ^ 1992 Olimpiyatları'nda judo dalında bronz madalya kazanan Hülya Şenyurt, madalya kazanan ilk Türk kadın sporudur.[7]
- ^ 1988 ve 1992'nin ardından 1996 Olimpiyatları'nda da altın madalya kazanan Naim Süleymanoğlu, üst üste üç olimpiyatta altın madalya kazanan ilk halterci olmuştur.[7]
- ^ Hüseyin Özkan'ın kazandığı altın madalya, Türkiye'nin judo dalında kazandığı ilk altın madalyadır.
- ^ Altın madalya kazanan Alman güreşçi Alexander Leipold'un madalyası doping nedeniyle geri alınınca müsabakayı dördüncü bitiren Adem Breket bronz madalya kazandı.
- ^ 1996'nın ardından 2000 Olimpiyatları'nda da altın madalya kazanan Halil Mutlu, bu madalyayı kazanırken 3 dünya, 3 olimpiyat rekoru kırmıştır.[29]
- ^ 1996 ve 2000 Olimpiyatları'nda altın madalya kazanan Hamza Yerlikaya'ya FILA, 17 yaşındayken "Asrın Güreşçisi" unvanını vermiştir.[30]
- ^ 1996, 2000 ve 2004'te altın madalya kazanan Halil Mutlu, Naim Süleymanoğlu'nun ardından bu başarıya ulaşan ikinci Türk, toplamdaysa dördüncü haltercidir.[9]
- ^ 19 yaşında altın madalya kazanan Taner Sağır, en genç olimpiyat şampiyonu halterci unvanının sahibi oldu.[10]
- ^ Nurcan Taylan altın madalya kazanan ilk Türk kadın sporcudur. Bu madalyayı kazanırken 5 olimpiyat, 3 dünya rekoru kırdı.[11]
- ^ Altın madalya kazanan Macar atlet Adrian Annus'un madalyası doping nedeniyle geri alınınca yarışmayı dördüncü bitiren Eşref Apak 29 Ağustos 2004'te bronz madalya kazandı.[31] 3 Ağustos 2012 tarihindeyse gümüş madalyanın sahibi olan Beyaz Rus atlet Ivan Tsikhan'ın da dopingli çıkıp madalyasının elinden alınması üzerine gümüş madalyanın Eşref Apak'a a verilmesi beklenmiş ancak bu gerçekleşmemiştir.[12][32]
- ^ Bronz madalya kazanan Rus Oleg Perepetçenov, dopingli olduğu anlaşılarak 2013'te diskalifiye edildi. Mücadeleyi dördüncü sırada bitirmiş olan Reyhan Arabacıoğlu bronz madalyanın sahibi oldu.[13]
- ^ Servet Tazegül'ün kazandığı altın madalya, Türkiye'nin tekvando dalında kazandığı ilk altın madalyadır.
- ^ 2012 Londra'da Türkiye'nin atletizmdeki ilk altın madalyasını kazanan Aslı Çakır Alptekin'in madalyası doping yaptığı gerekçesiyle 2015 yılında CAS tarafından elinden alındı.[1]
- ^ 2008 Pekin'de halterde gümüş madalya kazanan Sibel Özkan'ın madalyası doping yaptığı gerekçesiyle 2016 yılında IOC tarafından elinden alındı.[2]
- ^ 2008 Pekin'de iki gümüş madalya kazanan Elvan Abeylegesse'nin madalyaları doping yaptığı gerekçesiyle 2017 yılında IAAF tarafından elinden alındı.[3]
- ^ 2012 Londra'da gümüş madalya kazanan Gamze Bulut'un madalyası doping yaptığı gerekçesiyle 2017 yılında IAAF tarafından elinden alındı.[3]
- ^ Nur Tatar kazandığı bu madalyayla iki farklı olimpiyatta madalya kazanan ilk Türk kadın sporcu oldu.
Kaynakça
- "8 yıl men cezası aldı!". NTV Spor. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015.
- "IOC, Sibel Özkan kararını açıkladı". NTV Spor. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2016.
- "SON DAKİKA! Elvan Abeylegesse ve Gamze Bulut'ta doping!". Haberturk. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017.
- "Yaşar Erkan". kimkimdir.gen.tr. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.
- "(Mersinli) Ahmet Kireççi". kenthaber.com. 31 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.
- "Nasuh Akar". kimkimdir.gen.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.
- "Türkiye'nin Olimpiyat macerası". ntvmsnbc.com. 29 Mayıs 2005. 30 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Türkiye'ye madalya getiren ilk kadın". hurriyet.com.tr. 14 Ağustos 2012. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Türkiye madalya sıralamasında 22". ntvmsnbc.com. 31 Mayıs 2006. 22 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Taner Sağır'dan haltere veda". sabah.com.tr. 10 Ekim 2011. 31 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2012.
- "Olimpiyatta İlk Altın Kadın: Nurcan Taylan". http://bianet.org. 16 Ağustos 2004. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2012.
|yayımcı=dış bağlantı (yardım) - "Eşref Apak'ın olimpiyattaki bronzu gümüş oldu". radikal.com.tr. 8 Mart 2013. 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- "Reyhan Arabacıoğlu 9 Yıl Sonra Olimpiyat 3. lüğü madalyasını aldı". Türkiye Halter Federasyonu. 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2014.
- "Hangi ülke kaç madalya kazandı". hurriyet.com.tr. 24 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Servet Tazegül Olimpiyat Şampiyonu". hurriyet.com.tr. 10 Ağustos 2012. 14 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Nazmi Avluca bronz madalya kazandı". hurriyet.com.tr. 14 Ağustos 2008. 29 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Nur Tatar tekvandoda gümüş aldı". cnnturk.com.tr. 11 Ağustos 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "İlk madalya Rıza'dan". tr.eurosport.com. 6 Ağustos 2012. 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Taha Akgül altın madalya kazandı". Hürriyet. 21 Ağustos 2016. 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2016.
- "Daniyar İsmayilov gümüş madalya kazandı". ntv.com.tr. 10 Ağustos 2016. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2016.
- "Rıza Kayaalp Rio Olimpiyatları'nda gümüş madalya kazandı!". Hürriyet. 16 Ağustos 2016. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
- "Selim Yaşar gümüş madalya kazandı". Hürriyet. 20 Ağustos 2016. 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2016.
- "Cenk İldem'den bronz madalya!". Hürriyet. 17 Ağustos 2016. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
- "Soner Demirtaş'tan bronz madalya". TRT Spor. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- "Milli atletten Rio'da büyük başarı". TRT Spor. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
- "Nur Tatar'dan bronz madalya". TRT Spor. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- "En güçlüsü Halil". hurriyet.com.tr. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Yerlikaya başarıya doymuyor". ntvmsnbc.com. 17 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- "Bronz madalya Eşref Apak'ın". radikal.com.tr. 29 Ağustos 2004. 24 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2012.
- "2004 Athletics-Hammer Throw Men". Olympic.org. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2016.