Münih

Münih (Almanca: München), Berlin ve Hamburg'dan sonra Almanya'nın en büyük üçüncü kentidir. Bavyera eyâletinin en büyük şehri ve başkentidir. Avrupa Birliği'nin onikinci en büyük şehridir.

Başlığın diğer anlamları için Münih (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Münih
Şehir
Münih

Bayrak

Arma
Münih
Ülke Almanya
Eyalet Bavyera
İdari Bölge Yukarı Bavyera
İdare
 • Belediye Başkanı Dieter Reiter (SPD)
Yüzölçümü
 • Toplam 310,43 km² (11.985 mil²)
Rakım 519 m (1.702 ft)
Nüfus
 (2017)
 • Toplam 1.456.039
Alan kodu 089
Plaka kodu M
Resmî site
www.muenchen.de

Şehir, 2017 sayımına göre 1,4 milyon nüfusa sahiptir. Civarındaki nüfusla bu rakam 2,6 milyona ulaşır. Büyük Münih şehirleşmiş bölgesinde (Augsburg, Ingolstadt, Rosenheim, Landshut ve Landberg) 5 milyondan fazla insan yaşamaktadır. Münih, Bavyera Alpleri'nin kuzeyinde ve İsar nehri kıyısında kurulmuştur. Şehri tanımlayan Slogan (Motto) uzun zaman Die Weltstadt mit Herz (yürekli dünyâ şehri) idi. Fakat son zamanlarda bu München mag dich (Münih seni seviyor) şekline dönüştü. Münih'in Almanca ismi München eski dilde 'keşişlerin yeri' anlamına gelen Munichen'den gelmektedir. Bu nedenle Münih'in armasında bir râhip vardır. Siyah ve altın sarısı - Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu rengi - Kral Ludwig zamanından beri şehrin resmî renkleridir. Almanya'nın önemli finansal kaynaklarından biri olan Münih, yüksek yaşam standartları ile birçok göçmenin tercih ettiği bir şehirdir.

Her yıl Eylül ayının son haftası ile Ekim'in ilk haftası düzenlenen ve binlerce turistin de ziyaret ettiği "Ekim Festivali" (Oktoberfest) adlı bira festivaline ev sahipliği yapar. Bu festival, dünyanın en büyük 10 festivali arasında sayılır ve her ne kadar biralarıyla bilinse de, yalnızca bu bağlamda değerlendirilmemekte, Bavyera geleneklerinin tanıtımı için bir ortam teşkil etmektedir.

Tarih

Şehrin kuruluş tarihi MS 1158 olarak kabul edilmiştir çünkü bulunan en eski belgelerde bu tarih vardır. Bu tarihten yaklaşık 20 yıl sonra Münih resmi olarak şehir haline gelmiştir.

1328 yılında Loius IV Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun başına geçmiş ve şehrin gelirini arttırarak Münih'i daha güçlü bir duruma taşımıştır. 15. yüzyılda Gotik Sanat etkisi altına giren şehrin merkezi büyütülüp birçok gotik yapı inşa edilmeye başlanmıştır. Şehrin en büyük katedrali olan ve 1468 yılında başlanarak 20 yılda tamamlanan Frauenkirche bu gotik yapılara bir örnektir.

Şehir II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler tarafından yoğun bombardıman tahrip edilmiştir. Şehir altı yıllık bir süre içinde 71 hava saldırısına uğradı.

Coğrafya

Münih, yukarı Bavyera'nın üst düzlüklerinde yaklaşık 50 kilometreye yayılır. Kuzey Alp Dağları'nın kuzeyinde ve deniz düzeyinin 520 metre üzerindedir. Burada bulunan kumlu plâtonun kuzey bölümünde toprak çok bereketlidir. Güneyi ise buzul çağından kalma taşlardan oluşmuştur.

Nüfus yapısı

Münih'in nüfusu 1 Aralık 2006'da 1.326.000 olarak belirlenmiştir. Bunun 300.129'u yabancılardan oluşur. Şehir nüfusunun önemli bir azınlık bölümünü Türk ve Balkan ülkeleri vatandaşları oluşturur. Yabancılar arasında gruplar, büyükten küçüğe doğru sırasıyla Türkler (43.049), Hırvatlar (24.866), Yunanlar (22.486), Avusturyalılar (21.411), İtalyanlar (20.847) ve Sırplar (10860)dır. Burada oturan yabancıların %37'sini Avrupa Birliği'inden gelenler oluşturur.

Ekonomi

Almanya'nın teknoloji başkenti kabul edilen Münih, Münih Teknik Üniversitesi'nin de payıyla BMW, MAN, Siemens gibi firmaların genel merkezlerine ev sahipliği yapmakla beraber, Google, Microsoft, IBM, Intel gibi uluslararası firmaların da Almanya ofislerini bulundurmaktadır. 2008 yılı OECD istatistiklerine göre 1,38 milyonluk nüfusu ve gayrısafî yurtiçi hâsılaya (GSYİH) kazandırdığı 64 milyar USD ile Almanya'da finans başkenti Frankfurt'tan sonra en yüksek kişi başına düşen GSYİH'ya sahiptir.[1]

Bira

Eski râhip geleneklerinden gelen Weißbier [vaysbîa, "beyaz bira"] üreticilerinin olduğu şehirdir. Schneider, Fransizkaner, HB gibi ünlü üreticilerin birahaneleri buradadır. Bunlardan tarihi açıdan en önemlisi Hofbräuhaus'dur [hofbroyhaus, HB]. Hitler, alt ve orta sınıftan insanlara ulaşmaya çalışırken yaptığı konuşmaların birçoğunu burada yapmış, ilkinde burada yüz kişinin üzerinde bir katılım sağlamıştır.

Politika

Münih'in görevdeki belediye başkanı Dieter Reiter Almanya Sosyal Demokrat Parti (SPD) üyesidir. Münih, hemen hemen II. Dünya Savaşı'ndan beri SPD hükûmetlerine rekor seviyede oy veren yerdir. Bu, Bavyera'nın geri kalan seçmenleri tutucu olduğundan özellikle dikkate değerdir. Hristiyan Sosyal Birliği (CSU), salt çoğunluğu kazanan seçmenler içinde hemen hemen bütün belediye, devlet ve federal seçimlerde kazanır.

Bavyera'nın başkenti olan Münih, Almanya'nın önemli politik merkezlerindendir. pek çok ulusal ve uluslararası yazar Münih'te yaşar. Alman Vergi Yüksek Mahkemesi ve Avrupa Patent Dairesi'nin merkezleri buradadır.

Şehir Kabinesi'nde koltuk dağılımı - 1954'ten bu yana.
Oylama 2 Mart
2008		 3 Mart
2002		 10 Mart
1996		 12 Haziran
1994		 18 Mart
1990		 18 Mart
1984		 5 Mart
1978		 11 Haziran
1972		 13 Mart
1966		 27 Mart
1960		 18 Mart
1956		 30 Mart
1952		 30 Mayıs
1948		 26 Mayıs
1946
SPD 33 35 31 29 36 35 31 44 36 34 28 25 15 17
CSU 23 30 32 30 25 35 42 29 16 16 16 13 10 20
FDP 5 3 2 3 4 4 6 5 3 1 2 3 2 -
Yeşiller 11 8 8 9 8 6 - - - - - - - -
REP - 1 1 4 6 - - - - - - - - -
ödp 1 1 1 1 - - - - - - - - - -
RoLi 1 1 1 - - - - - - - - - - -
PDS/Die Linke 3 1 - - - - - - - - - - - -
FW 1 - - - - - - - - - - - - -
BIA 1 - - - - - - - - - - - - -
DaGG/DaCG - - 1 1 1 - - - - - - - - -
ASP - - 1 1 - - - - - - - - - -
BFB - - 2 - - - - - - - - - - -
JL - - - 2 - - - - - - - - - -
SRB - - - - - - 1 - - - - - - -
MB - - - - - - - 1 2 2 4 3 - -
SD72 - - - - - - - 1 - - - - - -
BP 1 - - - - - - - 1 3 4 7 13 -
BHE - - - - - - - - 1 2 2 2 - -
NPD - - - - - - - - 1 - - - - -
Parteifreie Wählerschaft - - - - - - - - - 1 1 1 - -
Evangelische Wählergemeinschaft - - - - - - - - - 1 - - - -
KPD - - - - - - - - - - 2 4 6 2
Flieger- und Kriegsgeschädigte - - - - - - - - - - 1 - - -
Sozialgemeinschaft der Entrechteten - - - - - - - - - - - 1 - -
Königspartei - - - - - - - - - - - 1 - -
WAV - - - - - - - - - - - - 3 1
Parteilose Katholiken - - - - - - - - - - - - 1 -
Partisiz - - - - - - - - - - - - - 1
Tam 80 80 80 80 80 80 80 80 60 60 60 60 50 41
Katılım Oranı 47,6 51,0 52,8 59,2 65,4 65,0 66,2 65,3 63,9 66,6 60,5 62,6 79,5 85,0
Frauenkirche

Münih çevresi

Kardeş şehirler
Mariensäule

Din

2005 yılında:

Kaynakça
  1. "List of metropolitan areas in the European Union by GDP". 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2012.

Münih resim galerisi

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.