Kusar

Kusar (ayrıca Kusary; Azerice: Qusar, Lezgice: Кцlар) Azerbaycan'ın Kusar Rayonu'nun başkentidir. Kusar, Büyük Kafkasya'nın eteklerinde, Kuşçay Nehri üzerinde, Hudat tren istasyonunun 35 kilometre güneybatısında yer alır ve Bakü'ye 180 km uzaklıktadır.

Kusar
Azerice: Qusar, Lezgice: Кцlар

Mühür
Kusar
Ülke  Azerbaycan
Rayon Kusar Rayonu
Kuruluş 1938
Rakım 667 m (2.188 ft)
Nüfus
 (2012)[1]
 • Toplam 17,400
Zaman dilimi UTC+04.00 (Azerbaycan Saati)
 • Yaz (YSU) UTC+05.00 (Azerbaycan Saati)
Alan kodu 994 2338

Etimoloji

Şehrin kökeni hakkında birçok açıklama bulunur, ancak büyük olasılıkla Tamilla Halilova'nın görüşü gerçeğe en yakın olanıdır.  7. yüzyıldan sonra Güney Kafkasya'nın Araplar tarafından fethi başladı. Tarihsel verilere göre, Araplar bugünkü Kusar Rayonu topraklarına ulaştı. Tarihçilere göre nehrin adı Arapça El-Kausar'dan gelmektedir. Kuran'dan İngilizceye çeviride “El Kausar - kelime çevirisi ile suyu sütten daha ak, baldan daha tatlı olan Cennet'ten bir nehir gibi bereketli bir nehirdir. Kokusu miskten daha güzeldir ve deve boynu gibi güzel uzun boyunlu kuşlar çevresinde uçuşur."[2] Yerleşim yeri de adını nehirden almıştır - Kusar. Bazı modern tarihçiler, Kusar adının Hisar'dan geldiğini kabul etmektedir.[3]

Tarihi

Lermontov'un ziyareti
Lermontov'un evi

Mihail Lermontov, 1836'da bilim insanı-filozof Hacı Ali Efendi ile tanıştığı Kusar'ı ziyaret etti. Orada seçkin bir âşık olan Lezgi Ahmed'den “Âşık Garip” destanını duydu; daha sonra ünlü eseri “Aşık Garip”i destanın motiflerine dayanarak yazdı. Şehirde, Lermontov'un meşhur dizelerinin yazılı olduğu bir anı levhası ile şairin ev müzesi kurulmuştur:[4]

Sefalar getirdin, ak saçlı Kafkasya!
Ben senin dağlarına yabancı değilim.
O kadar sevdim ki, heybetli Kafkasya'mı
Evlatlarınızın cesur kahramanlıklarınca.

20'nci yüzyıl

1938'de Kusar yerleşimi şehir statüsü kazandı.[5]

Coğrafya

Şehir, Bazardüzü, Şahdağ Dağları yakınlarında yer alır ve Rusya sınırına yakın bir konumdadır. Şehrin adını aldığı dağ nehri Kusarçay, Kusar'da akar.[6] Şehirde yapay bir göl de bulunur, Fialka.

İklim

Kusar, subtropikal iklim bölgesinde yer almaktadır ve rayonun kuzey kısmı ılıman iklim bölgesindedir. Ancak deniz seviyesinden yükseklikler ve dağların yakınlığı nedeniyle burada kış her zaman soğuktur ve yazlar sıcak değildir. Havanın sıcaklığı bir günde 15 dereceden fazla değişebilir. Yazın sıcak havalardan sonra aralıksız bir şekilde günlerce süren yağmurlar görülebilir.

Demografik bilgiler

1916 tarihli "Kafkas takvimi" ne göre, Kusar topraklarında başta Ruslar[7] olmak üzere 1203 kişi yaşıyordu. 1926'da 120 Dağ Yahudisi vardı, bu sayı 1939'da 241'e yükseldi.[5]

1959 nüfus sayımına göre, Kusar'da en az 7366 kişi[8] yaşıyordu. 1979 yılı nüfus sayımına göre şehrin nüfusu 12225 kişiydi[9][10] ve bu sayı 1989'da 14230'a ulaştı.

Nüfusun% 74'ü Lezgilerden oluşmaktadır. 

Ekonomi

Kusar'ın ekonomisi kısmen tarımsal, kısmen turist temelli ve bazı endüstriyel faaliyetlere dayalıdır. Şehirde konserve gıda, süt ve asfalt fabrikaları bulunur.

Turizm ve alışveriş

Kusar, Azerbaycan'ın en büyük kayak merkezi olan Şahdağ Kış Kompleksi'ne ev sahipliği yapmaktadır.[11]

Kültür
Neriman Nerimanov Parkı'na giriş

Yerel tarih müzesi 1980 yılında kurulmuş ve 1982'de 1652 m² alana sahip bugünkü binasına taşınmıştır. Müzede 3700 sergi bulunmaktadır.[12]

Kusar Rayonu'nun Hil köyünde 1986 yılında açılan Kusar Devlet Sanat Galerisi, 1998 yılında Kusar şehrine taşınmıştır. Galeride 111 resim, 34 grafik ve 7 heykelsi olmak üzere Azerbaycanlı sanatçıların 152 eseri sergilenmektedir.[13][14]

1998 yılında Kusar'da Lezgiler Devlet Drama Tiyatrosu açıldı.[15]

Haydar Aliyev Merkezi, farklı etkinlikler düzenlemek ve gençleri çeşitli kariyer ve kişisel gelişim faaliyetlerine dahil etmek amacıyla 2012 yılında Haydar Aliyev Anıt Kompleksi'nde inşa edilmiştir. Merkezde bir anıt müzesi, kütüphane, okuma salonu, farklı konferans salonları ve dans, halı dokuma eğitim merkezleri bulunmaktadır.[16]

Parklar ve bahçeler

Kusar, çoğunlukla bakımlı birçok park ve bahçeye sahiptir. Neriman Nerimanov Parkı, kasabanın en güzel manzaralı parkıdır.

Spor Dalları
Kusar Olimpik Spor Kompleksi

Şehrin Azerbaycan Birinci Liginde oynayan Şahdağ Kusar adında bir profesyonel futbol takımı bulunmaktadır.[17]

Ulaşım
Halkın sabit seferli taksi olarak kullandığı RAF-2203 minibüsleri

Kusar'ın kentsel ulaşım sistemi Ulaştırma Bakanlığı tarafından yönetilmektedir. 

Eğitim

2008 yılında şehirde biri Azerbaycan, 5'i Rusça eğitim veren okul olmak üzere 6 ortaokul faaliyet gösteriyordu. Ayrıca, devlet tarafından işletilen iki anaokulu ve bir özel anaokulu, Panda Okulu'nun yanı sıra gelecekteki Azerbaycan, İngilizce ve ilkokul öğretmenlerini eğiten Azerbaycan Devlet Pedagoji Koleji bulunmaktadır. 2016 itibarıyla şehirde üç dil okulu bulunmaktadır. En popüler olan Apex English Language School, 2013 yılından beri Kusar'da faaliyet göstermektedir.

Önemli sakinler
Gavriil İlizarov

Kaynakça
  1. "The State Statistical Committee of the Azerbaijan Republic". 14 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
  2. Смысловой перевод священного Корана на русский язык Кулиева Эльмира
  3. "The Ministry of Culture and Tourism of Azerbaijan: Gusar city". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
  4. Кусары 60. Azerbaijan: Communist. 1990. s. 48.
  5. Российская еврейская энциклопедия. 5. Российская академия естественных наук. s. 248.
  6. «Чай» на конце названия рек означает «река»: Кусарчай — «Кусарская река»
  7. Кавказский календарь на 1916 год. Отдел статистический. Tiflis. s. 24.
  8. "Всесоюзная перепись населения 1959 г. Численность городского населения союзных республик (кроме РСФСР), их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу". Демоскоп Weekly. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
  9. "Arşivlenmiş kopya" (Rusça). Институт демографии Государственного университета - Высшей школы экономики. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2010.
  10. "Всесоюзная перепись населения 1979 г. Численность городского населения союзных республик (кроме РСФСР), их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу". Демоскоп Weekly. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
  11. "Shahdag Tourism Complex". 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2011.
  12. "Qusar Local History Museum". Ministry of Culture of Azerbaijan - Khachmaz Regional Culture Office. 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019.
  13. Кусарская Государственная Картинная Галерея 19 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. kycap.com
  14. "Qusar State Art Gallery". Ministry of Culture of Azerbaijan - Khachmaz Regional Office. 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019.
  15. "Становление независимого азербайджанского государства и этнические меньшинства". sakharov-center.ru. 3 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
  16. "Heydar Aliyev Center in Qusar". Ministry of Culture of Azerbaijan - Khachmaz Regional Culture Office. 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019.
  17. "Arşivlenmiş kopya". 1News.az (Rusça). 12 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2013.
  18. А. М. Бабаев. Славный боевой путь генерала Махмуда Абилова (к 110-летию со дня его рождения). Махачкалинские известия, №36 (838) 16 (in Russian). Web version 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  19. Кто руководил НКВД, 1934-1941: справочник. Zvenʹi︠a︡. 1999. s. 114. ISBN 9785787000320.
  20. "The Ilizarov Method: History and Scope". Limb Lengthening and Reconstruction Surgery. CRC Press. 2006. ss. 3-6. ISBN 0849340519. 10 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
  21. Biography 15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sedaget Kerimova website (in Russian)

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.