Gırnata Emirliği
Gırnata Emirliği veya Ben-i Ahmer Devleti (Kızıloğulları Devleti), başkenti Gırnata olan Orta Çağ devleti. Muvahhidlerin Las Navas de Tolosa Savaşı'nda Hıristiyanlara yenilmesinin ardından 1232 yılında kurulmuştur. İber Yarımadası'nda kurulan en uzun ömürlü ve son bağımsız İslam devletidir.
Gırnata Emirliği إمارة غرناطة Al-Imarah al-Gharnātah | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1232-1492 | |||||||||
 Bayrak
.svg.png.webp) Arma
| |||||||||
 13. ila 15. yüzyıllar arasında Gırnata Emirliği | |||||||||
| Başkent | Gırnata | ||||||||
| Yaygın diller |
Resmî: Arapça Diğer Diller: Mozarapça, Yahudi İspanyolcası, Berberice | ||||||||
| Resmî din |
Resmî: Sünni İslam (Mâlikî Mezhebi) Azınlık dinleri: Roman Katolik Yahudilik | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Sultan | |||||||||
• 1238–1273 | I. Muhammed (ilk) | ||||||||
• 1487–1492 | XII. Muhammed (son) | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | 1232 | ||||||||
• Dağılışı | 1492 | ||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||
| 1314 | 28,600 km2 (11,043 sq mi) | ||||||||
| Nüfus | |||||||||
• 1314 | 255,000[1] | ||||||||
| Para birimi | Dinar, Dirhem | ||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu |
 İspanya Cebelitarık Fas | ||||||||
.svg.png.webp){kind=small}
Tarihi
Gırnata Emirliği'nin kurucusu Muhammed bin Ahmer'dir. Ülkenin merkezi Gırnata'dır. El Hamra Sarayı da Gırnata Emirliği zamanında yapılmıştır.İspanya'daki son müslüman devlettir.250 yıldan uzun bir süre siyasi varlığını devam ettirmiştir . Aragon Kralı II. Ferdinand, Ekim 1469 tarihinde Kastilya Kraliçesi I. Isabel ile evlenerek bu iki krallığın güçlerini birleştirmiştir. II. Ferdinand, 1482 tarihinde Gırnata Emirliği'ne karşı bir mücadele başlatmıştır. Gırnata Emiri Ebu Abdullah Muhammed'den 1490 yılında Gırnata'nın teslimini istemiş fakat bu isteği geri çevirilmiştir. 1491 yılında karısı ile birlikte Gırnata yakınlarındaki Santa Fe'ye karargâh kurmuştur. Gırnata halkı Osmanlı Devleti'nden yardım istemiş, fakat Cem Sultan olayından dolayı Osmanlı Devleti yardımda bulunamamıştır. 2 Ocak 1492 tarihinde Gırnata düşmüş ve Gırnata Emirliği yıkılmıştır.
Aynı yıl Amerika'ya da Colombus ile çıkan İspanyollar, Endülüs'teki saldırılarında 1.000.000 Müslümanı katlettiler. Sayıları 300.000'i bulan Musevilere ise Katolik olmakla ölmek arasında tercihte bulunmaları için emirler çıkardılar. Osmanlı Devleti bunlara da kucak açtı. Hızır Reis ve Oruç Reis tarafından Osmanlı Devletine getirildi ve burada İzmir, Selanik ve İstanbul'a yerleştirildi. Beni Ahmer Devleti Orta Çağ'da kurulan devletlerin, kültür ve medeniyet anlamında ileri bir seviyede olması nedeniyle İslam tarihinde önemli bir yere sahiptir. Devletin kurucusu Muhammed Nasır.
Gırnata Emirleri Listesi
%252C_10_kings_cropped.jpg.webp)
Toplam 23 tane Gırnata Emiri bulunmaktadır. Ancak taht kavgaları ve Hristiyan krallıklarla yapılan savaşlar yüzünden emirler, sık sık tahttan inip tekrardan tahta geçmiştir. Bu emirlerin hepsi Nasrî Hanedanı'na mensuptur ve kurucusu I. Muhammed bin Nasr'ın Hazrec kabilesinin reisi Sa‘d b. Ubâde’nin neslinden geldiği rivayet edilir.[2]
| # | Emir | Resim | Tahta geçişi | Tahttan inişi | Saltanat süresi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | I. Muhammed bin Nâsır | .jpg.webp) |
y. 1238 | 22 Ocak 1273 | 35 yıl |
| 2 | II. Muhammed (el-Fâkih) |
22 Ocak 1273 | 8 Nisan 1302 | 29 yıl | |
| 3 | III. Muhammed | 8 Nisan 1302 | 14 Mart 1309 | 6 yıl | |
| 4 | Nasr bin Muhammed | 14 Mart 1309 | 8 Şubat 1314 | 4 yıl | |
| 5 | I. İsmail | Şubat 1314 | 8 Temmuz 1325 | 11 yıl | |
| 6 | IV. Muhammed | 8 Temmuz 1325 | 25 Ağustos 1333 | 8 yıl | |
| 7 | I. Yusuf المؤيد بالله |
 |
1333 | 1354 | 21 yıl |
| 8 | V. Muhammed الغني بالله |
 |
1354 | 1359 | 5 yıl |
| 9 | II. İsmail | 23 Ağustos 1359 | 24 Haziran/13 Temmuz 1360 | Yaklaşık 1 yıl | |
| 10 | VI. Muhammed el Bermejo الغالب بالله - المتوكل على الله |
Haziran/Temmuz 1360 | Nisan 1362 | Yaklaşık 2 yıl | |
| - | V. Muhammed الغني بالله |
|
1362 | 1391 | 29 yıl |
| 11 | II. Yusuf | 15 Ocak 1391 | 5 Ekim 1392 | 1 yıl | |
| 12 | VII. Muhammed | 3 Ekim 1392 | 13 Mayıs 1408 | 15 yıl | |
| 13 | III. Yusuf | 1408 | 1417 | 9 yıl | |
| 14 | VIII. Muhammed | 1417 | 1419 | 2 yıl | |
| 15 | IX. Muhammed | 1419 | 1427 | 8 yıl | |
| - | VIII. Muhammed | 1427 | 1429 | 2 yıl | |
| - | IX. Muhammed | 1430 | 1431 | 1 yıl | |
| 16 | IV. Yusuf ابن المول |
1431 | 1432 | 1 yıl | |
| - | IX. Muhammed | 1432 | 1445 | 13 yıl | |
| 17 | V. Yusuf | 1445 | 1446 | 1 yıl | |
| 18 | X. Muhammed | 1445 | 1445 | Birkaç ay | |
| - | IX. Muhammed | 1448 | 1453 | 5 yıl | |
| 19 | XI. Muhammed | 1453 | 1454 | 1 yıl | |
| 20 | Said المستعين بالله Ciriza, Mulay Zad |
1455 | 1462 | 7 yıl | |
| - | V. Yusuf | 1462 | 1461 | 1 yıl | |
| - | Said المستعين بالله Ciriza, Mulay Zad |
1462 | 1464 | 2 yıl | |
| 21 | Ebu'l Hasan Ali Muley Hacén |
1464 | 1482 | 18 yıl | |
| 22 | XII. Muhammed Boabdil |
 |
1482 | 1483 | 1 yıl |
| - | Ebu'l Hasan Ali Muley Hacén |
1483 | 1485 | 2 yıl | |
| 23 | XIII. Muhammed Mahoma XIII el Zagal |
1485 | 1486 | 1 yıl | |
| - | XII. Muhammed Boabdil |
|
1487 | 2 Ocak 1492 | 5 yıl |
Ayrıca bakınız
- Nasrîler
- Abenámar Romansı
- Gırnata Taifası
- Sünni hanedanlıklar listesi
- Gırnata Hududu
- Kurtuba Emirliği
Kaynakça
- O'Callaghan, Joseph F. A History of Medieval Spain (İngilizce). Cornell University Press. s. 460. ISBN 978-0-8014-9264-8. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- Hitti, Philip K. (2002). History of The Arabs (İngilizce). Palgrave Macmillan. ss. 549. ISBN 9781137039828.
Ek okumalar
- Watt, W. Montgomery (1965). A History of Islamic Spain. Edinburgh University Press. ISBN 0-7486-0847-8.
- Arié, Rachel (1990). L’Espagne musulmane au Temps des Nasrides (1232–1492). 2nd (Fransızca). De Boccard. ISBN 2-7018-0052-8.
- Bueno, Francisco (2004). Los Reyes de la Alhambra. Entre la historia y la leyenda (İspanyolca). Miguel Sánchez. ISBN 84-7169-082-9.
- Cortés Peña, Antonio Luis; Vincent, Bernard (1983–1987). Historia de Granada. 4 vols (İspanyolca). Editorial Don Quijote.
- Cristobal Torrez Delgado (1982). El Reino Nazari de Granada (İspanyolca).
- Fernández Puertas, Antonio (1997). The Alhambra. Vol 1. From the Ninth Century to Yusuf I (1354). Saqi Books. ISBN 0-86356-466-6.
- Fernández Puertas, Antonio. The Alhambra. Vol. 2. (1354–1391). Saqi Books. ISBN 0-86356-467-4.
- Harvey, Leonard Patrick (1992). Islamic Spain 1250 to 1500. University of Chicago Press. ISBN 0-226-31962-8.
- Kennedy, Hugh (1996). Muslim Spain and Portugal: A Political History of al-Andalus. Longman.
- O'Callaghan, Joseph F. The Last Crusade in the West: Castile and the Conquest of Granada. University of Pennsylvania Press.