Büyük benekli alabalık

Büyük benekli alabalık ya da Dağ alabalığı, Dağalısı[1] (Salmo trutta macrostigma, syn. Salmo cettii), Salmonidae familyasından Türkiye'nin en yaygın ve en büyük alabalık türüdür. Adını üzerindeki benek ve şekillerden alır. Türkiye'nin güneyinde, doğusunda, kuzey doğusunda ve diğer bölgelerden kopuk bir şekilde ege bölgesinin kuzeyinde bulunur. İçme suyu kalitesindeki sularda yaşar.[2] Özellikle orman içi sularda yaygındır.

Büyük benekli alabalık
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Alt şube: Vertebrata Sınıf: Actinopterygii (Işınsal yüzgeçliler) Takım: Salmoniformes Familya: Salmonidae Cins: Salmo Tür: S. trutta Alt tür: S. t. macrostigma
Üçlü adlandırma
Salmo trutta macrostigma (Duméril, 1858)

Siyahımsı gri rengli vücudu mekik şeklindedir ve yan tarafları yassıdır. Yüzgeçleri dikensiz ve çok küçüktür.[3] Sırt yüzgeci siyah lekeli ve kuyruk yüzgeci çatallıdır. Yan çizgisinin üzerinde küçük noktaların kümeleşmesinden meydana gelen bir sıra 10 ila 12 adet iri kırmızı benekleri bulunur.

Büyük benekli alabalıklar ortalama 30 cm uzunlukta ve 0,5-1 kilo ağırlıkta, en büyükleri 1 metre ve 25 kilo olurlar.

Üreme zamanları Eylül ayından mart ayına kadar uzanır. Yumurtlaması soğuk (5-7 C°), berrak ve bol oksijenli orman içi akarsularının kaynak kısımlarında sonbaharda olur. 3,5-4,0 mm çapındaki yumurtalardan larvalar 400 gün derece civarında çıkar. Karnivor olup, sulardaki sinek larvaları, kabuklular ve diğer balıkların larva ve yavrularıyla beslenirler.

Türkiye'de avlanması yasaktır. Ancak son yıllardaki aşırı ve bilinçsiz avlanma, suların kirlenmesi, barajlar, sulardaki rejim değişikliği, seller, heyelanlar ve erozyondan dolayı nesilleri hızla azalmaktadır.[1][2][4]