Ayaksız iki yaşamlılar
Ayaksız iki yaşamlılar ya da Ayaksızlar (Gymnophiona), iki yaşamlılar sınıfından, Güney ve Orta Amerika'da, Afrika ve Güney Asya'da yaşayan, 10 familyada toplam 200 türü bulunan, yılansı ya da solucanımsı iki yaşamlı takımı. Yer altında ya da suda yaşarlar. Türkiye'de bulunmaz.
Ayaksız iki yaşamlılar | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||
| ||||||||||||
Metne bakınız | ||||||||||||
Morfoloji
Vücutları solucan biçiminde boyuna uzamış, üyeleri hatta omuz ve kalça kemerleri dahi olmayan amfibilerdir. Derileri bilezik şeklinde kıvrımlar ve bazen kemik pullar taşır. Kloakları arka alt kısımdadır. Kafataslarında dişli damaklara ve geriye doğru kıvrılmış dişlere sahiptir. Ortakulak ve kulak zarı yoktur. Gözleri körelmiştir. Bir çift dokunma organı bulunur. Kuyrukları körelmiş ya da kaybolmuştur.
Sistematik
2011 rakamlarına göre 200 türü bulunur ve bunlar 9 familyada toplanırken[1] 2012 yılında 10. familya (Chikilidae) ortaya çıkarılmıştır[2][3]:
- Rhinatrematidae - 2 cins, 11 tür; Güney Amerika
- Ichthyophiidae - 3 cins, 50 tür; Güney ve Güneydoğu Asya
- Scolecomorphidae - 2 cins, 6 tür; Afrika
- Herpelidae - 2 cins, 9 tür; Afrika
- Chikilidae - 1 cins, 3 tür; Hindistan
- Caeciliidae - 2 cins, 42 tür; Güney ve Orta Amerika
- Typhlonectidae - 5 cins, 13 tür; Güney Amerika
- Indotyphlidae - 7 cins, 21 tür; Seyşeller, Hindistan, Afrika
- Siphonopidae - 7 cins, 19 tür; Güney Amerika
- Dermophiidae - 4 cins, 13 tür; Afrika, Orta ve Güney Amerika
Kaynakça
- Wilkinson, M.; San Mauro, D.; Sherratt, E.; Gower, D.J. (2011). "A nine-family classification of caecilians (Amphibia: Gymnophiona)". Zootaxa. Cilt 2874. ss. 41-64.
- Kamei, R.G.; San Mauro, D.; Gower, D.J.; Van Bocxlaer, I.; Sherratt, E.; Thomas, A.; Babu, S.; Bossuyt, F.; Wilkinson, M.; Biju, S.D. (2012). "Discovery of a new family of amphibians from Northeast India with ancient links to Africa". Proc. R. Soc. B. doi:10.1098/rspb.2012.0150.
- "New amphibian family found in India". CBC News. Associated Press. 21 Şubat 2012. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2012.