Atom yarıçapı

Atom yarıçapı, küre şeklinde olduğu düşünülen atomların büyüklüklerini ölçmekte kullanılan bir niceliktir. Bu nicelik atomun çekirdeği ile elektron bulutu arasındaki mesafeyi gösterir.[1]

Etanol molekülünün 3D hali, CH₃CH₂OH. Atomların büyüklükleri Van der Waals yarıçapına göre çizilmiştir.

Kuantum atom kuramına göre bir atomun büyüklüğünden kesin olarak bahsedilemez. Başka atomlarla etkileşmeyen bir atomun büyüklüğünden bahsetmek anlamsızdır. Sadece bağ yapan atomlar arasındaki uzaklık hesaplanabilir. Örneğin, katı haldeki bakır elementinde iki atom arasındaki uzaklık 256 pm'dir. Dolayısıyla tek bir bakır atomunun yarıçapı 128 pm'dir.

Elementlerin atom yarıçapı taşıdığı enerji katmanı (enerji seviyesi) sayısı arttıkça büyür, çekirdek yükü arttığında ise küçülür.[1]

O hâlde periyodik tabloda:

• Bir grupta yukarıdan aşağıya inildiğinde; yörünge (periyot sayısı) artar. Yörünge sayısının artması atom çapının artması anlamına gelir.[1]
• Bir periyotta soldan sağa doğru ilerledikçe; elektronlar hep aynı yörüngeye birer birer yerleşirler. Bu sırada çekirdekteki proton sayısı da artar. Proton sayısının artması aynı yörüngeye uygulanan çekim kuvvetinin artmasına ve atom çapının azalmasına neden olur.

Atomların çaplarının karşılaştırılması

1. Önce periyoda bakılır. Periyot numarası büyük olanın çapı büyüktür.
2. Aynı periyotta ise proton sayısına bakılır. Proton sayısı arttıkça çap küçülür.

Aynı elementin farklı iyonlarının çapları

Elektronu fazla olan iyonun çapı büyüktür.[1]